Czas wolny – o codziennych i niecodziennych scenariuszach doświadczania
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych, Wydział Socjologii UAM, Polska
 
 
Data nadesłania: 11-04-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 31-05-2023
 
 
Data akceptacji: 31-05-2023
 
 
Data publikacji: 30-06-2023
 
 
Autor do korespondencji
Dorota Irena Mroczkowska   

Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych, Wydział Socjologii UAM, ul. Szamarzewskiego 89c, 60-568 Poznań, Poznań, Polska
 
 
Studia Humanistyczne AGH 2023;(1):13-32
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Przedstawianie czasu wolnego jako czasu poza pracą nie oddaje w pełni współczesnej rzeczywistości, gdzie czas pracy i czas wolny na skutek m.in. elastycznego czasu pracy czy obecności technologii mobilnych ulegają zacieraniu. Dodatkowo coraz częściej mamy do czynienia z sytuacjami, kiedy jednostki wykonują równocześnie dwie i więcej aktywności (ang. multitasking) czy z tymi wskazującymi na wielowymiarowość praktykowania czasu wolnego (ang. multi-dimensional nature of leisure). Tym samym w badaniu czasu wolnego niemożliwe są do utrzymania tradycyjne metodologie ilościowe oparte na dychotomii praca – czas wolny. Tekst prezentuje doświadczeniową perspektywę podejścia do problematyki czasu wolnego opartą na metodologii interpretatywnej i triangulacji metod badawczych. Efektem takiego podejścia jest perspektywa myślenia o czasie wolnym, która zrywa z tradycyjną dychotomią praca – czas wolny na rzecz subiektywnego doświadczania, którego wynikiem jest różnorodność form, stylów i sposobów spędzania czasu wolnego w zmiennym kontekście społecznym.
 
REFERENCJE (75)
1.
Ahmed, S. (2000). Strange Encounters: Embodied Others in Post-coloniality. London: Routledge.
 
2.
Angrosino, M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
3.
Babbie, E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
4.
Beck, U., Giddens, A., Lash S. (ed.). (2009). Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
5.
Berger, P., Luckman, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PIW.
 
6.
Best, S. (2010). Leisure Studies. Themes & Persectives. London: SAGE Publications Ltd.
 
7.
Bhabha H. (1994). The Location of Culture. London: Routledge.
 
8.
Bloch, P.H., Bruce, D.G. (1984). Product Involvement as Leisure Behavior. W: T. C. Kinnear (ed.), Advances in Consumer Research (s. 197–202). UT: Association for Consumer Research.
 
9.
Bourdieu, P., Wacquant, L. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: University of Chicago Press.
 
10.
Campbell, C. (2006). Konsumuję, więc wiem, że jestem. Kultura Popularna, 4, 546–560.
 
11.
Certeau, M., de. (1984). The Practice of Everyday Life. London: University of California Press.
 
12.
Charmaz, K. (2009). Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
13.
Clark, J., Critcher, C. (1985). The devil makes work: leisure in capitalist Britain. Urbana, IL: University of Illinois Press.
 
14.
Cohen, S., Tylor, L. (1992). Escape attempts: the theory and practice of resistance to everyday life. London: Routledge.
 
15.
Csikszentmihalyi, M., LeFevre, J. (1989). Optimal Experience in Work and Leisure. Journal of Personality and Social Psychology, 56, 815–822.
 
16.
Csikszentmihalyi, M. (2005). Przepływ. Taszów: Biblioteka Moderatora.
 
17.
Daly, K.J. (2007). Qualitative Methods for Family Studies & Human Development. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage Publications.
 
18.
Dattilo, J., Murphy, M. (1991). Leisure education program planning: A systematic approach. State College, PA: Venture Publishing Company.
 
19.
Dattilo, J., Kleiber, D.A. (1993). Psychological Perspectives for Therapeutic Recreation Research: The Psychology of Enjoyment. W: M.J. Malkin, C.Z. Howe (ed.), Research in Therapeutic Recreation: Concepts and methods (s. 57–76). State College, PA: Venture.
 
20.
Denzin, N.K. (2009). The elephant in the living room: or extending the conversation about the politics of evidence. Qualitative Research, 9, 139–160.
 
21.
Dumazedier, J. (1971). Leisure and Post-Industrial Societies. W: M. Kaplan, P. Bosserman (ed.), Technology, Human Values, and Leisure (s. 191–220). Nashville, TN: Abingdon Press.
 
22.
Drozdowski, R., Krajewski, M. (2007). Wyobraźnia socjologiczna. Horyzonty, źródła, dynamika. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
23.
Drozdowski, R. (2009). Obraza na obrazy. Strategie społecznego oporu wobec obrazów dominujących. Poznań: Zysk i S-ka.
 
24.
Glaser, B., Strauss, A.L. (2009). Odkrywanie teorii ugruntowanej. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
 
25.
Guba, E.G., Lincoln Y.S. (2009). Kontrowersje wokół paradygmatów, sprzeczności i wyłaniające się zbieżności. W: N.K. Denzin, I.S. Lincoln (ed.), Metody badań jakościowych, t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
26.
Godbey, G. (2008). Leisure in your life. New Perpsective. Pennsylvania: Venture Publishing, Inc.
 
27.
Gouldner, A. (1971). The Coming Crisis of Western Sociology. London, New Delhi: Heineman.
 
28.
Hamilton-Smith, E. (1991). The construction of leisure. W: B. Driver, P. Brown, G. Peterson (ed.), Benefits of leisure. State College, PA: Venture.
 
29.
Haraway, D. (1988). Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective. Feminist Studies, 14, 575–599.
 
30.
Henderson, K.A., Bialeschki, D., Shaw, S.M., Freysinger V.J. (1989). A Leisure of One’s Own: A Feminist Perspective on Women’s Leisure. Pennsylvania: Venture Publishing.
 
31.
Henderson, K.A. (1991). Dimensions of Choice: A Qualitative Approach to Recreation, Parks, and Leisure Research. State College: Venture Publishing Inc.
 
32.
Henderson, K.A. (1994). Perspectives on analysing gender, women and leisure. Journal of Leisure Research, 26, 1–7.
 
33.
Hemingway, J.L. (1995). Leisure studies and interpretive inquiry. Leisure Studies, 14, 32–47.
 
34.
Hemingway, J.L. (1996). Emancipating Leisure: The recovery of freedom in leisure. Journal of Leisure Research, 28, 27–43.
 
35.
Hemingway, J.L. (1999). Leisure, social capital, and democratic citizenship. Journal of Leisure Research, 31, 150–165.
 
36.
Holstein, J.A., Gubrium, J.F. (1995). The active interview. Sage Publications, Inc.
 
37.
Howe, Ch.Z. (1991). Considerations When Using Phenomenology in Leisure Inquiry: Beliefs, Methods, and Analysis in Naturalistic Research. Leisure Studies, 10, 49–62.
 
38.
Hultsman, J.T., Anderson S.C. (1991). Studying leisure perceptions: A need for methodological expansion. Leisure Studies, 10, 63–67.
 
39.
Jacyno, M. (2007). Kultura indywidualizmu. Warszawa: PWN.
 
40.
Kaufmann, J-C. (2013). Kiedy Ja jest innym. Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
41.
Kelly, J.R. (1987). Freedom to Be: A New Sociology of Leisure. London, New York: Macmillan.
 
42.
Kelly, J.R., Godbey, G. (1992). Sociology of leisure. State College, PA: Venture Publishing.
 
43.
Kelly, J.R. (1996). Leisure. United States: Allyn &Bacon.
 
44.
Kelly, J.R. (1999). Leisure and Society: A Dialectical Analysis. W: E.L. Jackson, T.L. Burton (ed.), Leisure Studies: Prospects for the Twenty-First Century. State College, PA: Venture.
 
45.
Kleinman, S., Cropp, M.A. (1993). Emotions and Fieldwork. Thousan Oaks, California: Sage Publications.
 
46.
Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
47.
Krajewski, M. (2009). Koniec lat 80. Rewolucja wyobraźni. W: M. Forecki (red.). I love Poland. Poznań: ZPF.
 
48.
Krieger, S. (1991). Social Science and the Self: Personal Essays on an Art Form. New Brunswick, N.J: Rutgers University Press.
 
49.
Kvale, S. (2012). Prowadzenie wywiadów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
50.
Lash, S. (1991). The Culture of Narcissism. New York: Norton.
 
51.
Lyng, S. (1990). Edgework: A Social Psychological Analysis of Voluntary Risk Tasking. American Journal of Sociology, 95, 887–921.
 
52.
Mannell, R.C. (1999). Leisure Experience and Satisfaction. W: E.L. Jackson, T.L. Burton (ed.). Leisure Studies: Prospects For The Twenty-First Century. State College, PA: Venture Publishing.
 
53.
Manterys, A. (1997). Wielość rzeczywistości w teoriach socjologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
54.
Mroczkowska, D., Rogowski, Ł., Skrobacki, R. (2009). Codzienność niecodzienna/niecodzienność codzienna – spojrzenie na dylematy socjologii życia codziennego. W: S. Rudnicki, J. Stypińska, J. Wojnicka (red.), Społeczeństwo i codzienność. W stronę nowej socjologii? (s. 93–104). Warszawa: Wydawnictwo WAiP.
 
55.
Mroczkowska, D. (red.). (2011). Czas wolny: refleksje, dylematy, perspektywy. Warszawa: Difin.
 
56.
Mroczkowska, D. (2012). Wymarzone style życia. O pragnieniach, marzeniach, aspiracjach Polaków odnośnie wypoczynku i czasu wolnego. Kultura i Społeczeństwo, 4, 165–176.
 
57.
Mroczkowska, D. (2020). Zrozumieć czas wolny. Przeobrażenia, tożsamość, doświadczanie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
58.
Pavelka, J. (2000). It’s Not About Time. Rediscovering Leisure in a Changing World. Kanada: Creative Bound Inc.
 
59.
Parr, M.G., Lashua, B.D. (2004). What Is Leisure? The Perceptions of Recreation Practioners and Others. Leisure Sciences, 26, 1–17.
 
60.
Pedlar, A. (1995). Relevance and Action Research in Leisure. Leisure Sciences, 17, 133–140.
 
61.
Rembowski, J. (1986). Metoda projekcyjna w psychologii dzieci i młodzieży. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
62.
Roberts, K. (1999). Leisure in Contemporary Society. UK: CABI Publishing.
 
63.
Rojek, C. (1995). Decentring Leisure. Rethinking Leisure Theory. London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications.
 
64.
Rojek, C. (2005). Leisure theory. Principles and practice. London: Palgrave Macmillan Ltd.
 
65.
Rojek, C., Shaw, S., Veal, A.J. (ed.) (2006). A handbook of leisure studies. London: Palgrave Macmillan Ltd.
 
66.
Rokuszewska-Pawełek, A. (2006). Wywiad narracyjny jako źródło informacji. Media, Kultura, Społeczeństwo, 1, 17–28.
 
67.
Shaw, S.M. (1985). The Meaning of Leisure in Everyday Life. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, 7, 1–24.
 
68.
Shaw, R. (2006). Critical Issues of Community Based Flood Mitigation: Examples from Bangladesh and Vietnam. Journal of Science & Culture, 72, 1–17.
 
69.
Stebbins, R.A. (2007). Serious Leisure. A Perspective for Our Time. New Brunswick, London: Transaction Publisher.
 
70.
Schütz, A. (1984). Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania. W: E. Mokrzycki (red.). Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne kierunki w socjologii współczesnej. Warszawa: PIW.
 
71.
Silvermann, D. (2008). Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
72.
Tinsley, H.A., Tinsley, D.J. (1986). A Theory of the Attributes, Benefits, and Causes of Leisure Experience. Leisure Sciences, 8, 1–46.
 
73.
Valtonen, A. (2004). Rethinking Free Time. A Study on Boundaries, Disorders, and Symbolic Goods. Helsinki: School of Economics.
 
74.
Watkins, M. (2000). Ways of Learning about Leisure Meanings. Leisure Sciences, 22, 9, 3–100.
 
75.
Weissinger, E., Henderson, K.A., Bowling, Ch.P. (2013). Toward an Expanding Methodological Base in Leisure Studies: Researchers’ Knowledge, Attitudes and Practices Concerning Qualitative Research. Loisir et Societe, 20, 435–451.
 
eISSN:2300-7109
Journals System - logo
Scroll to top