Sustainable Consumption of Free Time. On the Transformation of Leisure Time in Consumer Society
1
Instytut Nauk Socjologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska
Submission date: 2023-03-15
Final revision date: 2023-05-03
Acceptance date: 2023-05-04
Publication date: 2023-06-30
Corresponding author
Katarzyna Anna Uklańska
Instytut Nauk Socjologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wóycickiego 1/3, 01-938, Warszawa, Polska
Instytut Nauk Socjologicznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wóycickiego 1/3, 01-938, Warszawa, Polska
Studia Humanistyczne AGH 2023;(1):33-46
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Leisure as an achievement of modern society has become available to the masses thanks to industrialization. It is a constant value of postmodern societies. However, it is undergoing changes – changes in its resources (we have more of it or less) and in the quality and ways of spending it. It is culture that determines the quantity, quality and content of leisure time available to individuals and groups. In the Western culture societies, the consumption model of spending free time is dominant. But, gaining popularity anti-consumer and sustainable consumption values, are being implemented in the area of leisure time more and more often. This is a novelty in current cultural patterns. The aim of the article is to show that sustainable and anti-consumer ideas that are relevant today, show individuals and groups how to use leisure time in a new way, and how to consume them in an anti-consumer way. The basis of the article is the analysis of subject literature, existing research, as well as social practices related to this issue.
REFERENCES (57)
1.
Appadurai, A. (2005). Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Kraków: Universitas.
2.
Bajdor, P., Grabara, J.K. (2012). Turystyka zrównoważona – przegląd literatury i charakterystyka. W: S. Nowak (red.), Regionalne i lokalne strategie rozwoju turystyki. Materiały i studia (s. 52–10). Katowice: Wydawnictwo AWF w Katowicach.
3.
Bałachowicz, J. (2017). Idea zrównoważonego rozwoju w edukacji dziecka. Prima Educatione, 1, 21–38.
4.
Barber, B. (2008). Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli. Warszawa: Muza.
5.
Bartniczak, B. (2013). Zrównoważony transport na poziomie regionalnym jako przedmiot pomiaru wskaźnikowego. W: M. Michałowska (red.), Współczesne uwarunkowania rozwoju transportu w regionie (s. 11–20). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
6.
Baudrillard, J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
9.
Blum, P. (2021). Circular Fashion. Making the Fashion Industry Sustainable. London: Laurence King Publishing.
10.
Burgiel, A. (2004). Internet jako źródło informacji i narzędzie komunikacji współczesnego konsumenta. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 179, 541–547.
11.
Burgiel, A. (2014). Wspólna konsumpcja (collaborative consumption) jako alternatywna opcja dla konsumenta XXI wieku. Marketing i Rynek, 8, 1009–1014.
12.
Burgiel, A. (2020). Zrównoważona konsumpcja dla opornych, czyli jak być konsumentem w XXI w. i nie przesadzić. Pobrano z: https://www.ue.katowice.pl/fil... [15.02.2023].
13.
Burszta, W. (2001). Asteriks w Disneylandzie. Zapiski antropologiczne. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
14.
Bylok, F. (2012). Orientacja na przyjemność w zachowaniach konsumentów. Konsumpcja i Rozwój, 1, 48–60.
15.
Bylok, F. (2016). Alternatywne formy konsumpcji wobec konsumpcjonizmu. Handel Wewnętrzny, 2, 63–77.
16.
Bylok, F. (2016). Meandry konsumpcji we współczesnym społeczeństwie: konsumpcjonizm versus dekonsumpcja. Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym, 19, 1, 55–69.
17.
Czubocha, K., Rejman, K. (2015). Społeczeństwo czasu wolnego i konsumpcji w dobie postmodernizmu: analiza socjologiczna. Humanities and Social Sciences, XX. 22(4), 99–109.
19.
Dumazedier, J. (1959). Rzeczywistość czasu wolnego a ideologia. Nowoczesna Kultura, 36.
20.
FAO (2010). Report International Scientific Symposium: Biodiversity and Sustainable Diet – United Against Hunger. Pobrano z: FAO, https://www.fao.org/ag/humannu... [1.03.2023].
21.
GlobalData (2022). ThredUp Resale Raport 2022. Pobrano z: ThredUp, https://www.thredup.com/resale... [5.03.2023].
22.
Goryńska-Goldmann, E., Mytko, W. (2021). Zrównoważona konsumpcja żywności. Wybrane działania wspierające jej rozwój. Warszawa: Difin.
23.
Gorzelec, K., Wyszomirski, O. (2013). Plan zrównoważonego rozwoju transportu publicznego. W: M. Michałowska (red.), Współczesne uwarunkowania rozwoju transportu w regionie (s. 69–77). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
24.
GUS (2022). Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w gospodarstwach domowych w 2022 r. cz. 3. tab. 13a. Pobrano z: GUS, https://stat.gov.pl/obszary-te... [10.02.2023].
25.
Hellman, K-U. (2008). Das konsumistische Syndrom. W: K-U. Hellman, G. Zurstiege (ed.), Räume des Konsums über den Funktionswandel von Räumlichkeit im Zeitalter des Konsumismus (s. 19–50). Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
26.
Jagodzińska, M., Strumińska-Doktór, A. (2021). Idea konsumpcji zrównoważonej w kształceniu studentów do wykonywania zawodu nauczyciela. W: R.F. Sadowski, A. Kosieradzka-Federczyk, A. Klimska (red.), Antropologiczne i przyrodnicze aspekty konsumpcji nadmiaru i umiaru (s. 177–187). Warszawa: KSAP.
27.
Janoś-Kresło, M. (2008). Usługi społeczne a zrównoważony rozwój regionów. Warszawa: SGH.
28.
Kampania 17. Celów. (2023). Polski konsument a cele zrównoważonego rozwoju. Pobrano z: Kampania 17. Celów, https://kampania17celow.pl/wp-... [20.04.2023].
29.
Kapera, I. (2018). Rozwój zrównoważony turystyki. Problemy przyrodnicze, społeczne i gospodarcze na przykładzie Polski. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
30.
Kiełczewski, D. (2007). Struktura pojęcia konsumpcji zrównoważonej. Ekonomia i Środowisko, 36, 36–52.
31.
Klimski, W. (2012). Stołeczny laisure time. O anatomii czasu wolnego wielkiego miasta. W: S.H. Zaręba (red.). Warszawa i jej mieszkańcy 2010 (s. 77–86). Warszawa: KONTRAST.
33.
Kolny, B. (2014). Czas wolny w świetle zrównoważonego rozwoju. Konsumpcja i Rozwój, 2(7), 28–38.
34.
KPMG (2019). Rynek mody w Polsce. Wyzwania. Pobrano z: KPMG https://assets.kpmg/content/da... [5.02.2023].
36.
Mazur-Wierzbicka, E. (2014), Ekoinnowacje – istotny element zrównoważonego budownictwa. Handel Wewnętrzny, 5(352), 138–148.
37.
Milburn, J. (2021). Slow Clothing. Finding meaning in what we wear. Brisbane, Queensland: Textile Beat.
38.
Muszyński, W. (2008). Kultura czasu wolnego w epoce globalizacji. W: W. Muszyński (red.), „Cudne manowce?” kultura czasu wolnego we współczesnym społeczeństwie (s. 7–13). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
39.
Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do Spraw Środowiska i Rozwoju (1991). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
40.
Niezgoda, A. (2014). Czas wolny a zmiany na rynku turystycznym. W: B. Krakowiak, J. Latosińska (red.), Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość turystyki. Warsztaty z Geografii Turyzmu, t. 5 (s. 101–113). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
41.
Nowalska-Kapuścik, D. (2008). Czas wolny czy czas niewolny? O znaczeniu czasu wolnego w społeczeństwie konsumpcyjnym. W: W. Muszyński (red.), „Czas ukoi nas?” jakość życia i czas wolny we współczesnym społeczeństwie (s. 26–36). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
42.
Papuziński, A. (2017). Filozofia Raportu Brundtland. W: R.F. Sadowski, Z. Łepko (red.), Theoria i Praxis zrównoważonego rozwoju. 30 lat od ogłoszenia raportu Brundtland (s. 127–142). Warszawa: TNFS.
43.
Pawłowski, A. (2017). Rozwój zrównoważony – największe wyzwanie XXI wieku. W: R.F. Sadowski, Z. Łepko (red.), Theoria i Praxis zrównoważonego rozwoju. 30 lat od ogłoszenia raportu Brundtland (s. 53–64). Warszawa: TNFS.
44.
Pluta, A. (2012), Budownictwo zrównoważone – powszechnie obowiązujący standard. Pobrano z: Inteligentny Budynek, https://inteligentnybudynek.eu... [25.02.2023].
45.
Rejman, K., Kowrygo, B., Laskowski, W. (2015). Ocena struktury spożycia żywności w Polsce w aspekcie wymogów zrównoważonej konsumpcji. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(37), 503–512.
47.
Schatzky, T.R. (2001). Practice mind-ed orders. W: T.R. Schatzky, K.K. Cetina, E. von Savigny (ed.), The Practice turn in Conteporary Theory (s. 50–63). London–New York: Rautledge.
48.
Stangierska, D. (2016). Slow Food w gastronomii w kontekście zrównoważonego rozwoju. Handel Wewnętrzny, 1(360), 122–132.
49.
Szczepański, J. (1970). Konsumpcja a rozwój człowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
50.
Szpunar, M. (2008). Konsumuję, więc jestem. Konsumowanie jako forma spędzania wolnego czasu w społeczeństwie nowoczesnym. W. Muszyński (red.), „Czas ukoi nas?” jakość życia i czas wolny we współczesnym społeczeństwie (s. 37–48). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
52.
Tarkowska, E. (1999). Spór o niedzielę w perspektywie globalnych przemian kulturowych. W: M. Kempny, G. Woroniecka (red.), Religia i kultura w globalizującym się świecie (s. 112–120). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
53.
Tarkowska, E. (2001). Czas społeczny a czas wolny. Koncepcje i współczesne przemiany. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i kultura czasu wolnego (s. 17–33). Warszawa: Wydawnictwo DIG.
54.
Terada, Y. (2004). Rozwój społeczeństwa konsumpcyjnego i różne koncepcje wolności. W: M. Golka (red.), W cywilizacji konsumpcyjnej (s. 9–26). Poznań: Wydawnictwo UAM.
55.
Tyburski, W. (2011). Etyka środowiskowa i jej wkład w budowanie świadomości sprzyjającej wdrażaniu idei zrównoważonego rozwoju. W: W. Tyburski (red.), Zasady kształtowania postaw sprzyjających wdrażaniu zrównoważonego rozwoju (s. 85–157). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
56.
Uklańska, K. (2022). Second hand w przemianie. Transformacja ideowo-motywacyjnego kontekstu sklepów z używaną odzieżą. Władza Sądzenia, 23, 180–200.
57.
Zajączkowska, K. (2022). Odpowiedzialna moda. Guilt-free przewodnik po slow fashion. Kraków: Znak Koncept.
Share
RELATED ARTICLE
| eISSN: | 2300-7109 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
