Humanizowanie nowoczesności na przykładzie związków miasta i literatury
 
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Studiów Kulturowych, Uniwersytet w Białymstoku, Polska
 
 
Data nadesłania: 25-09-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 13-11-2023
 
 
Data akceptacji: 14-11-2023
 
 
Data publikacji: 30-12-2023
 
 
Autor do korespondencji
Karol Więch   

Wydział Studiów Kulturowych, Uniwersytet w Białymstoku, Polska
 
 
Studia Humanistyczne AGH 2023;(2):111-129
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W artykule podjęto próbę zilustrowania trzech relacji pomiędzy literaturą a miastem. W pierwszej z nich miasto staje się treścią literatury jako inspiracja, zrekonstruowana mapa, ale także indywidualne doświadczenie. W drugiej – literatura inicjuje działania twórcze w mieście. Reprezentują je rzeźby literackie, modyfikacje budynków mieszkalnych, a także interaktywne aplikacje odsłaniające lokalną przestrzeń w kontekście literatury. Trzecia relacja zawęża się do międzynarodowego programu UNESCO opierającego się na spójności działań z pogranicza sztuki literackiej i marketingu. Nowoczesne miasto staje się projektem otwartym, mającym na celu stworzenie poczucia bliskości pomiędzy czytelnikiem/mieszkańcem/turystą a przestrzenią miejską. To szansa na stworzenie zupełnie nowej jakości w doświadczeniu literatury, ale także w jej produkcji i dystrybucji, gdzie humanizacja odgrywa kluczową rolę w tworzeniu i podtrzymywaniu wspólnoty.
 
REFERENCJE (63)
1.
Assman, J. (2015). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
 
2.
Bal, E. (2017). Terytorium. W: E. Bal, D. Kosiński (red.), Performatyka: terytoria. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
3.
Balzac, H., de (1957). Stracone złudzenia. Wielki człowiek z prowincji w Paryżu. Warszawa: Czytelnik.
 
4.
Barcelona. City of Literature UNESCO. Following in the steps of ‘The Shadow of the Wind’. Pobrano z: https://ajuntament.barcelona.c... [13.11.2022].
 
5.
Baudrillard, J. (2005). Symulakry i symulacje. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
 
6.
BigBook Festioval. Miłosny mural BigBook Festival, Pobrano z: https://bigbookfestival.pl/pro... [6.08.2023].
 
7.
Bjornson, R. (1981). Cognitive Mapping and the Understanding of Literature. SubStance, 10, 1, 30, 51–62.
 
8.
Borowski, A. (2009). Humanizm jako przedmiot współczesnej humanistyki. W: A. Borowski (red.), Humanizm. Historie pojęcia. Warszawa: Neriton.
 
9.
Bouman, H. (2017). Utrecht. City of Literature. Ultrecht: Het Literatuurhuis.
 
10.
Brigs, A., Burke, P. (2010). Społeczna historia mediów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
11.
Burnett, A. (2015). Top 5 Literary Pub Crawls, 7.08.2015. Pobrano z: https://www.travelagewest.com/... [18.06.2013].
 
12.
Calvino, I. (2002). Niewidzialne miasta. Warszawa: PIW.
 
13.
Castells, M. (2011). Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
14.
Dahl, R.A. (1967). The City in the Future of Democracy. The American Political Science Review, 61, 4, 953–970.
 
15.
Debray, R. (2010). Wprowadzenie do mediologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
16.
Eco, U. (2008). Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych. Warszawa: Wydawnictwo WAB.
 
17.
Experience Britain’s finest literary festivals. Pobrano z: https://www.visitbritain.com/u... [19.06.2023].
 
18.
Friedberg, A. (2012). Wirtualne okno. Ad Albertiego do Microsoftu. Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
19.
Giddens, A. (2002). Nowoczesność i tożsamość. “Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
20.
Golka, M. (2008). Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez)informacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
21.
Gorodskomu prazdniku Dienʹ Dostojewskogo 10 let. Litieraturno-miemorialnyj muziej F.M. Dostojewskogo Литературно-мемориальный музей Ф.М. Достоевского. (2019). Городскому празднику День Достоевского 10 лет. Pobrano z: http://www.dostoevskyday.ru [20.11.2022].
 
22.
Guide for Interested Cities and Prospective Candidates, Edinburg. UNESCO City of Literature. Pobrano z: http://www.edinburghcityoflite... [13.11.2022].
 
23.
Hanusiewicz-Lavallee, M. (2015). Co ma humanitas do humanistyki? Ethos, 28, 1, 127–135.
 
24.
Heller, Á. (2012). Eseje o nowoczesności. W. Bulira (red). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
 
25.
Huibin, X., Marzuki, A., Abdul Razak, A. (2012). Protective development of cultural heritage tourism: the case of Lijiang, China. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 7, 1, 39–54.
 
26.
Iowa City UNESCO City of Literature. Literature Walk. Pobrano z: http://www.iowacityofliteratur... [26.04.2023].
 
27.
James Joyce Centre. About Bloomsday. Pobrano z: http://www.bloomsdayfestival.i... [15.06.2023].
 
28.
Kontrowersyjna tarnowska “ławeczka poetów” Gazeta Wyborcza. Kraków. 13 grudnia 2004. Pobrano z: https://krakow.wyborcza.pl/kra... [22.12.2022].
 
29.
Korpysz, A. (2017). Literatura w przestrzeni miasta, Białostockie Studia Literaturoznawcze, 10, 273–288.
 
30.
Krajewski, M. (2012). Są w życiu rzeczy… Szkice o socjologii przedmiotów. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
 
31.
Lachman, M. (2012). Literatura (w) przestrzeni miejskiej. Rekonesans. Zagadnienia Rodzajów Literackich, LV, 2, 97–125.
 
32.
Lange, M. (2019). The playful city: Citizens making the smart city. W: R. Glas et. al. (red.). The Playful Citizen Book Subtitle: Civic Engagement in a Mediatized Culture (s. 349–369). Amsterdam: Amsterdam University Press.
 
33.
Latour, B. (2009). Polityka natury. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki politycznej.
 
34.
Lauster, M. (2007). Walter Benjamin’s Myth of the “Flâneur”. The Modern Language Review, 102, 1, 139–156.
 
35.
Lem.pl. (2015). Mural Lem, 11 kwietnia 2015. Pobrano z: https://solaris.lem.pl/blog/mu... [6.08.2023].
 
36.
Lisicki, G. (2010). Dwukilometrowa ścieżka Kapuścińskiego wreszcie otwarta. Gazeta Wyborcza. Warszawa. 24.06.2010. Pobrano z: https://warszawa.wyborcza.pl/w... [19.11.2022].
 
37.
Miasto Kraków. (2013). Kraków Miastem Literatury UNESCO. Pobrano z: https://www.bip.krakow.pl/?dok... [8.12.2022].
 
38.
Moers, W. (2006). Miasto Śniących Książek. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
 
39.
Municipal Library of Prague. Praha mesto literatury. Pobrano z: https://www.prahamestoliteratu... [5.05.2023].
 
40.
Nottingham named UNESCO City of Literature, 12 grudnia 2015. Pobrano z: https://www.nottinghampost.com... [16.11.2022].
 
41.
Orwell, G. (1992). Na dnie w Paryżu i Londynie. Gdańsk: Graf.
 
42.
Pawlak, W. (2010). Z dziejów pojęcia humanitas. W: Humanitas Projekty antropologii humanistycznej. A. Nowicka-Jeżowa (red.). Warszawa: Neriton.
 
43.
Petrucci, A. (2010). Pismo. Idea i przedstawienie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
 
44.
Polski Komitet ds. UNESCO. Sieć Miast Kreatywnych / UNESCO Creative Cities Network. Pobrano z: http://www.unesco.pl/kultura/6... [12.09.2022].
 
45.
Przybylski, R. (1964). Dostojewski i „przeklęte problemy”: od Biednych ludzi do Zbrodni i kary, Warszawa: PIW.
 
46.
Redfield, R., Singer, M.B. (1954). The Cultural Role of Cities. Economic Development and Cultural Change, 3, 1, 53–73.
 
47.
Rewers, E. (2005). Post-Polis. Wstęp do ponowoczesnego miasta. Kraków: TAiWPN Universitas.
 
48.
Reykjavík City Library. Culture Walks Reykjavík. Pobrano z: https://bokmenntaborgin.is/en/... [20.06.2023].
 
49.
Rybicka, E. (2006). Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych). W: M.P. Markowski, R. Nycz (red.), Kulturowa teoria literatury (s. 471–489). Kraków: TAiWPN Universitas,.
 
50.
Rybicka, E. (2013). Mapy: od metafory do kartografii krytycznej. Teksty Drugie: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja, 4, 142, 30–47.
 
51.
Shaya, G. (2004). The Flaneur, the Badaud, and the Making of a Mass Public in France, circa 1860–1910. The American Historical Review, 109, 1, 41–77.
 
52.
Sheppard, R. (2004). Problematyka modernizmu europejskiego. W: R. Nycz (red.), Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze (s. 131–135). Kraków: TAiWPN Universitas.
 
53.
Skyskanner. (2017). Podróże śladami pisarzy. 27 stycznia 2017. Pobrano z: https://www.skyscanner.pl/wiad... [4.05.2023].
 
54.
Suri, C. (2020). The Literary Festivals to Hit This Year, From Brooklyn to Singapore, 3.03.2020. The New York Times. Pobrano z: https://www.nytimes.com/2020/0... [11.09.2022].
 
55.
Tatarkiewicz, W. (2009). Historia filozofii. T. 2: Filozofia nowożytna do roku 1830. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
56.
Taylor, C. (2010). Nowoczesne imaginaria społeczne. Kraków: Wydawnictwo Znak.
 
57.
The University of Edinburg. (2020). Audio Walks. Information about walking routes and audio tours in and beyond Edinburgh. The University of Edinburg. Pobrano z: https://www.ed.ac.uk/staff/hea... [13.12.2022].
 
58.
Toulmin, S. (2005). Kosmopolis. Ukryty projekt nowoczesności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
 
59.
Tuan, Y. (1987). Przestrzeń i miejsce. Warszawa: PIW.
 
60.
Tuan, Y. (2003). Perceptual and Cultural Geography: A Commentary. Annals of the Association of American Geographers, 93, 4, 878–881.
 
61.
UNESCO. Creative City Network. Pobrano z: https://en.unesco.org/creative... [4.11.2022].
 
62.
Watt, I. (1980). Literatura i społeczeństwo. W: A. Mencwel (red.), W kręgu socjologii literatury, t. 1 (s. 64–80). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
63.
Żołądek, K. (2023). Odkrywamy znane i nieznane  – Ławeczka Juliana Tuwima w Łodzi, 8.01.2023. Pobrano z: https://epiotrkow.pl/news/Odkr... [2.11.2023].
 
eISSN:2300-7109
Journals System - logo
Scroll to top