Postawy polskich użytkowników internetu względem nadzoru obecnego w sieci
 
Więcej
Ukryj
1
Katedra Socjologii Komunikowania, Organizacji i Zarządzania, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Polska
 
 
Data nadesłania: 29-12-2019
 
 
Data ostatniej rewizji: 06-03-2020
 
 
Data akceptacji: 06-03-2020
 
 
Data publikacji: 30-03-2020
 
 
Autor do korespondencji
Marta Magdalena Juza   

Katedra Socjologii Komunikowania, Organizacji i Zarządzania, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Kraków, Polska
 
 
Studia Humanistyczne AGH 2020;19(1):7-26
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W ostatnich latach w debacie publicznej poświęca się wiele uwagi kwestiom związanym z wykorzystywaniem internetu w celu zbierania danych różnych osób, co można nazwać internetową inwigilacją lub nadzorem. Nadzór ten może być prowadzony w różnych celach przez różne podmioty prywatne i publiczne. W odróżnieniu od dawnego panoptycznego modelu nadzoru, jednostki obecnie same chętnie poddają się obserwacji. Badania dotyczące postaw związanych z internetową inwigilacją przeprowadzono w 2017 i w 2019 roku. Ujawniły one dość dużą skłonność badanych do poddawania się obserwacji, zmniejszający się poziom związanego z nią lęku i zwiększający się poziom nadziei na pewne korzyści, a także wiedzy na temat internetowej inwigilacji. Fakt jej istnienia w pewien sposób dowartościowuje też znaczną część respondentów. Nasuwają się wnioski, iż użytkownicy akceptują internetowy nadzór, chętnie mu się poddają, ale i oczekują jakiejś rekompensaty w zamian za ujawniane przez siebie informacje, ponieważ wiedzą, że stanowią one źródło zysku nadzorujących.
 
REFERENCJE (38)
1.
Andrejević, Mark. 2007. iSpy. Surveillance and Power in the Interactive Era. Kansas: University Press.
 
2.
Andrejević, Mark. 2012. Exploitation in the data-mine, w: C. Fuchs, K. Boersma, A. Albrechtslund i M. Sandoval (red.) Internet and Surveillance: The Challenges of Web 2.0 and Social Media. New York: Routledge. Aspen, s. 71-88.
 
3.
Aronson, Eliot. 1997. Człowiek – istota społeczna. Warszawa. Wtdawnictwo Naukowe PWN.
 
4.
Assange, Julian, Jacob Appelbaum, Andy Müller-Maguhn i Jeremie Zimmerman. 2013. Cypherpunks. Wolność i przysłość internetu. Gliwice: Helion.
 
5.
Asch, Solomon. 2002. Opinie i nacisk społeczny, w: E. Aronson (red.) Człowiek istota społeczna. Wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 37-47.
 
6.
Back, Mitja D., Juliane M. Stopfer, Simone Vazire, Sam Gaddis, Stefan C. Schmukle, Boris Egloff and Samuel D. Gosling, 2010. Facebook Profiles Reflect Actual Personality, Not Self-Idealization. „Psychological Science”, 21(3), s. 372-374.
 
7.
Bauman, Zygmunt i David Lyon. 2013. Płynna inwigilacja. Rozmowy. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
 
8.
CBOS. 2019a. Komunikat z badań nr 95/2019. Korzystanie z internetu. Warszawa: CBOS.
 
9.
CBOS. 2019b. Komunikat z badań nr 64/2019. Materialne warunki życia. Warszawa: CBOS.
 
10.
Clarke, Roger A. 1988. Information technology and dataveillance. Commun. ACM, 31(5), s. 498-512.
 
11.
Clarke, Roger A. 2016. Introduction to Dataveillance and Information Privacy, and Definitions of Terms. http://www.rogerclarke.com/DV/... [dostęp 5.03.2020].
 
12.
Czyżewski, Marek. 2009. Między panoptyzmem i „rządomyślnością”– uwagi o kulturze naszych czasów. „Kultura Współczesna” 60(2), s. 83-95.
 
13.
Dijck, José van. 2014. Datafication, dataism and dataveillance: Big Data between scientific paradigm and ideology. „Surveillance & Society” 12(2). s. 197-208.
 
14.
Foucault, Michel. 1998a. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Aletheia.
 
15.
Foucault, Michel. 1998b. Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976. Warszawa: Wydawnictwo KR.
 
16.
Foucault, Michel. 2004a. Rządomyślność, w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 163-185.
 
17.
Foucault, Michel. 2004b. Techniki siebie. w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 247-275.
 
18.
Grajeta, Paulina. 2018. Technologie ubieralne na tle późnego kapitalizmu. „Studia Socjologiczne” 230(3), s. 153-177.
 
19.
Halawa, Mateusz. 2013. Facebook – platforma algorytmicznej towarzyskości i technologia siebie. „Kultura i Społeczeństwo” 57(4), s. 117-144.
 
20.
Jacyno, Małgorzata. 2007. Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
21.
Juza, Marta. 2019. Między wolnością a nadzorem. Internet w zmieniającym się społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
22.
Kang, Jerry, Katie Shilton, Deborah Estrin, Jeff Burke i Mark Hansen. 2011. Self-surveillance privacy, UCLA Public Law & Legal Theory Service, https://escholarship.org/conte... [dostęp 5.03.2020].
 
23.
Lianos, Michalis. 2003. Social control after Foucault. “Surveillance & Society” 3(1), s. 412-430.
 
24.
Lyon, David. 2001. Surveillance society: Monitoring everyday life. New York: McGraw-Hill Education.
 
25.
Marody, Mirosława. 1976. Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Warszawa: PWN.
 
26.
Marody, Mirosława. 2015. Jednostka po-nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
27.
Marx, Gary T. 2002. What's New About the " New Surveillance"? Classifying for Change and Continuity. “Surveillance & Society”, 1(1), s. 9-29.
 
28.
Mayer-Schönberger, Viktor i Kenneth Cukier. 2017. Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie. Warszawa: MT Biznes.
 
29.
Miller, Michael. 2016. Internet rzeczy. Jak inteligentne telewizory, samochody, domy i miasta zmieniają świat. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
30.
Orwell, George. 2013. Rok 1984. Warszawa: Muza.
 
31.
Szacka, Barbara. 2003. Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
32.
Szacki, Jerzy. 2002. Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
33.
Szlendak, Tomasz. 2006. Nefemerydy w Morzu Sieciowym: ucieczka emocji z klatki postprywatności. „Kultura i Społeczeństwo”, 50(1-2), s. 105-128.
 
34.
Sztompka, Piotr. 2003. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
 
35.
Taplin, Jonathan. 2017. Move fast and break things. How Facebook, Google and Amazon cornered culture and undermined democracy. New York: Little, Brown and Company.
 
36.
Tönnies, Ferdinand. 1988. Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Warszawa: PWN.
 
37.
Zuboff, Shoshana. 2019. The Age of Surveillance Capitalism. The Fight for a Human Future at the New Frontier of Power. New York: Public Affairs.
 
38.
Żeromski, Stefan. 2018. Przedwiośnie. Warszawa: Bellona.
 
eISSN:2300-7109
Journals System - logo
Scroll to top